Diễn biến Bạo loạn tại Praça dos Três Poderes năm 2023

Người biểu tình vây hãm và xông vào Toà nhà Quốc hội và Dinh Tổng thống Planalto

Vào sáng ngày 7 tháng 1, hơn một trăm xe buýt từ mọi miền của Brasil đã đến Brasília, chở những người ủng hộ Bolsonaro. Họ tham gia cùng 200 người đã cắm trại trước Trụ sở Quân đội, nâng tổng số người biểu tình lên hơn 4.000 người.[41] Vào chiều ngày 8 tháng 1, những người biểu tình đã tuần hành từ Trụ sở Quân đội, nơi mà một số người trong số họ đã cắm trại trong nhiều tuần để biểu tình và yêu cầu một cuộc đảo chính quân sự. Chính phủ của Lula đã cố gắng giải tán những người biểu tình này nhưng thất bại; họ sau đó đã ra lệnh tăng cường an ninh.[42][43] Bộ trưởng Bộ Tư Pháp trước đó cũng đã nói lại rằng các trại biểu tình này sẽ bị dỡ bỏ. Những người biểu tình đã vượt qua rào cản cảnh sát gần tòa nhà quốc hội và đụng độ với cảnh sát bằng gậy gộc; cảnh sát sau đó đã bắn hơi cayxịt tiêu cay vào họ.[42] Dù vậy, một số thành viên của cảnh sát quân sự đã không chống cự lại những người tấn công.[44] Những người biểu tình sau đó đã cố gắng tiến vào Dinh Planalto, trụ sở của nhánh hành pháp, và Tòa án Liên bang Tối cao.[42]

Một trại biểu tình trước doanh trại Quân đội BrasilIlhéus, Bahia.

Thượng nghị sĩ Veneziano do Rêgo xác nhận với CNN Brazil rằng những người biểu tình đã xâm chiếm được tòa nhà Quốc hội. Theo ông, họ đã lên được nóc nhà, nơi mà Thượng viện Liên bang và Hạ viện toạ lạc, và Hội trường Xanh Lục của Hạ viện.[45] Những người biểu tình đã cố gắng căng một biểu ngữ màu xanh lá cây và màu vàng trên tòa nhà.[45] Cũng có thể thấy một số người biểu tình trong đám đông phất lá cờ của Đế quốc Brasil.[46] Những người biểu tình sau đó đã leo lên phần bậc thang của tòa nhà Quốc hội và lên đến tòa nhà Tòa án Liên bang Tối cao và Dinh Tổng thống Palácio do Planalto; ở đó, trong khi đang cố gắng chiếm các tòa nhà, họ đã phá hoại đồ đạc và tấn công cảnh sát.[47] Đáp lại, Quân đội Brasil đã sử dụng hai chiếc trực thăng để cố gắng giải tán đám đông nhưng bất thành.[48] Một chiếc xe của Lực lượng Quốc gia được đưa tin là đã rơi xuống hồ phản chiếu của khu vực Quốc hội trong cuộc đụng độ.[49]

Các nhà báo cũng đã bị tấn công trong các cuộc biểu tình. Nhiếp ảnh gia Pedro Ladeira của Folha de São Paulo đã bị một số người bạo loạn tấn công và cướp bóc.[50] Một nhà báo cho Metrópoles (pt) cũng bị tấn công trong vụ xông vào toà nhà.[51] Các nhà báo và nhiếp ảnh gia từ BandNews, O Tempo, AFP, và Reuters cũng đã bị tấn công. Một số bị đẩy ngã xuống đất và thiết bị của họ bị đánh cắp hoặc làm hư.[52]

Thống đốc của Quận Liên bang, Ibaneis Rocha, nhấn mạnh rằng ông "đang thực hiện mọi biện pháp để ngăn chặn cuộc bạo động phản dân chủ ở Esplanada dos Ministérios"; ngoài ra, ông cũng đã cách chức Bộ trưởng An ninh của Quận Liên bang, Anderson Torres.[53][54][55] Tương tự, văn phòng tổng luật sư thông báo rằng họ đã đệ đơn yêu cầu bắt giữ Torres.[55]

Vào lúc 18:00 BRT (UTC −03:00), Lula thông báo rằng ông đã ký một sắc lệnh cho phép chính phủ liên bang can thiệp vào tình hình ở Brasília để bảo toàn an ninh công cộng cho đến ngày 31 tháng 1.[56] Lula đã áp dụng Điều 34, Tiêu Đề phụ III của Hiến pháp Liên bang, trong đó trao quyền cho chính phủ chấm dứt tình trạng vi phạm trật tự công cộng nghiêm trọng.[57] Đây là lần thứ ba Điều 34 của Hiến pháp Liên bang năm 1988 được áp dụng, trước đó đã được áp dụng ở Rio de JaneiroRoraima dưới thời Chính phủ Temer.[58] Ricardo Garcia Cappelli (pt), thư ký điều hành của Bộ Tư Pháp và Công An, đã được chỉ định là người đứng đầu kế hoạch can thiệp này.[59][60] Sự can thiệp này làm cho Thống đốc Quận Liên bang Ibaneis Rocha mất quyền giám sát an ninh trong quận,[61] và sẽ kéo dài đến ngày 31 tháng 1.[62] Vài giờ sau khi những người biểu tình xông vào toà nhà, Cảnh sát Quân sự của Quận Liên bang (pt) (PMDF) báo cáo rằng họ đã bắt đầu dẹp sạch những người bạo loạn ra khỏi các tòa nhà.[63]

Đến 19:00 BRT, hơn 150 người đã bị lực lượng an ninh bắt giữ, ít nhất 30 người trong số họ in flagrante delicto (đã phạm tội trắng trợn) tại Thượng viện Liên bang.[64][65] Bộ trưởng Bộ Tư pháp, Flávio Dino, sau đó đã thông báo trong một cuộc họp báo rằng khoảng 200 người đã bị bắt in flagrante delicto, và vẫn đang thực hiện các vụ bắt giữ mới; theo Dino, một vài xe buýt đi đến Brasília, cũng như các nhà tài trợ cho những chuyến xe này, đã được điều tra và xác định.[66] Thống đốc Quận Liên bang Ibaneis Rocha, trong một bài đăng trên mạng xã hội, tuyên bố rằng hơn 400 người đã bị bắt.[67]

Vài giờ sau khi cuộc tấn công bắt đầu, Cảnh sát Quân sự Quận Liên bang thông báo rằng họ đã bắt đầu dẹp sạch các tòa nhà.[68] Lực lượng an ninh đã cố gắng chiếm lại Quốc hội vào buổi tối sau khi tiến hành một chiến dịch an ninh trong đó họ sử dụng hơi cay và dùi cui.[69] Đến 17:00 BRT, lực lượng an ninh đã giành lại quyền kiểm soát tòa nhà Tòa án Tối cao, mặc dù một số người bạo loạn vẫn cố thủ trong garage đỗ xe của tòa nhà.[70] Quân đội Brasil đến nơi bằng xe tải quân sự vào cuối buổi chiều và đã phục kích những người đột nhập vào dinh tổng thống qua cửa sau. Những người bạo loạn rời tòa nhà lúc 18:30 BRT, một số người bị cảnh sát áp giải ra ngoài.[71] Bộ trưởng Tư pháp Flávio Dino thông báo lúc 21:00 BRT rằng cả ba tòa nhà đã được dẹp sạch.

Vào thời điểm xảy ra bạo loạn, cả Lula da Silva và Bolsonaro đều không ở Brasília; Lula ở Araraquara, São Paulo, trong khi Bolsonaro ở Orlando, Florida, Hoa Kỳ.[72][73]

Trong cuộc tấn công, nhiều người đã tham gia vào hành vi phá hoại; một số tác phẩm nghệ thuật như tranh vẽ, bàn, ghế, v.v., đã bị hư hại hoặc bị trộm đi trong cuộc tấn công, bao gồm cả những tác phẩm nổi tiếng như quốc huy của nền cộng hòa này và bản sao của bản hiến pháp gốc năm 1988.[74][75][76] Vũ khí, đạn dược, và tài liệu từ Nội các An ninh Thể chế cũng bị những người biểu tình đánh cắp.[77][78] Trong một cuộc phỏng vấn với CNN Brazil, Thượng nghị sĩ Randolfe Rodrigues cho biết họ đã tìm thấy năm quả lựu đạn bị bỏ lại trong những cuộc xâm chiếm, ba quả trong số đó bị bỏ lại ở Tòa án Liên bang Tối cao và hai quả tại Quốc hội.[79]

  • Khung cảnh từ dưới bậc thang dốc của Quốc hội Brasil
  • Cảnh sát đối phó với bạo loạn

Liên quan

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Bạo loạn tại Praça dos Três Poderes năm 2023 http://www.une.org.br/presidentes/ricardo-garcia-c... http://noticias.r7.com/brasilia/manifestantes-fura... //tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=v... https://www.news.at/a/bolsonaro-anhaenger-kongress... https://veja.abril.com.br/coluna/radar/a-manifesta... https://veja.abril.com.br/coluna/radar/exemplar-or... https://veja.abril.com.br/coluna/radar/video-terro... https://www.cartacapital.com.br/politica/lula-decr... https://www.cnnbrasil.com.br/politica/cinco-granad... https://www.cnnbrasil.com.br/politica/governo-do-d...